ساخت و اعتباریابی پرسشنامۀ سنجش عوامل ساختاری اثرگذار بر سرقت علمی دانشجویان

هدف: سنجش اعتبار پرسشنامه عوامل ساختاری اثرگذار بر سرقت علمی دانشجویان از نظر روایی محتوایی و سازه و پایایی.روش‌شناسی: از روش روایی‎سنجی محتوایی سه‌لایه برای بررسی روایی محتوایی، از رویکرد تحلیل عاملی تأییدی برای روایی سازه، و از روش دونیم‌کردن برای پایایی پرسشنامه استفاده شده‎ است. 10 تن از متخصصان علم اطلاعات، علوم اجتماعی، و علوم ارتباطات نمونه آماری برای بررسی محتوایی و 540 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‎های جامع کشور (36 دانشگاه) نمونه جامعه آماری برای بررسی روایی سازه انتخاب شدند.یافته‎ها: روایی محتوایی در سه ‎لایه تأیید شد. سازه‎های اصلی پرسشنامه (لایه یک) و سازه‎های فرعی و گویه‎های آن (لایه دو) براساس کدهای باز، محوری، و انتخابی یک پژوهش کیفی تنظیم شد. در لایه سوم، روایی محتوایی کل سؤال‎ها با شاخص روایی محتوایی سی‌‌وی‌آی 875/0 محاسبه شد. روایی سازه نیز به‌روش مدل‎یابی معادلات ساختاری با نرم‎افزار لیزرل بررسی شد و هفت مدل اندازه‎گیری انعکاسی به تعداد سازه‎های اصلی پرسشنامه ارائه شد. ضریب پایایی پرسشنامه به‌روش دونیم‌کردن 855/0 محاسبه شد که پایایی مطلوبی را نشان می‌داد.نتیجه‎گیری: درمجموع، دو سازه فرعی "کثرت توجیهات" که با سؤال‌های 45 و 46 و "اجتناب از افشاء" که با سؤال‌های 74 و 75 سنجش می‌شد از عوامل تأثیرگذار بر سرقت علمی کنار گذاشته شد. همچنین، 10 سؤال دیگر از سایر عوامل پذیرفته نشد و روی‌هم‌رفته 14 سؤال از روایی سازه کنار گذاشته شد. درنهایت، پرسشنامه از 104 سؤال به 90 سؤال کاهش پیدا کرد.